Blog

Ik rijd in de auto van mijn dochter en haar telefoonhouder is stuk. De stootkussentjes zijn verdwenen en mijn telefoon wordt niet echt stevig vastgeklemd. Wat niet helpt is dat het een lange arm heeft die behoorlijk wiebelt bij elke oneffenheid in de weg. Die telefoon kan dus elke moment losglibberen uit zijn houder.

Ik voel dit in mijn lijf. Ik merk dat ik bij elke drempel onbewust al mijn spieren aanspan alsof ik daarmee de telefoon steviger vast kan klemmen.

Dus dit is hoe mijn lijf spanning vast houdt, besef ik. Hoe vaak heb ik in mijn leven al niet zo mijn spieren aangespannen zonder dat ik dat merkte? Te vaak, weet ik nu.

Het is 22 november 2012 en ik rijd terug van een bezoek aan Britt, mijn nagelspecialiste. Ik rijd op de A50 over de Rijn. Een bijzondere plek. Twee keer eerder kreeg ik op deze plek kippenvel, en twee keer eerder speelde precies op dat moment Sentinel van Mike Oldfield. Sentinel betekent poortwachter, en twee keer reed ik door een poort naar wat me te wachten stond.

De eerste keer ontdekte ik dat ik ook op mannen viel, en de tweede keer was ik op weg naar mijn eerste gesprek voor mijn transitie.

Nu reed ik een derde keer op die plek, zonder muziek, en ik besefte: ik ben de poorten door. Ik rijdt hier als Emma, en ik ben vlak bij huis. Wat ik de eerste twee keer nog niet wist is dat ik vlak bij de brug zou gaan wonen, en dat ik daar regelmatig onderdoor of overheen zou wandelen en fietsen. De poort is nu mijn thuis geworden. Ik ben thuis gekomen als Emma, en dit jaar heb ik in therapie ook afgerekend met mijn “ik ben niet goed genoeg”.

Ik ben Emma, klaar voor de wereld.

Ik word zo blij van deze foto’s

Dit is zoveel mooier dan zwarte Pieten.

Dus nu ook mijn wensenlijstje voor volgende stappen.

Ik houd van het Sinterklaasfeest. Ik houd van de magie, van de verwachting die je samen creëert, van de kleuren, van de gedichten en surprises. Dat blijft allemaal in stand, als je ook de volgende dingen aanpast.

Iedereen kan Sinterklaas zijn. Het hoeft geen witte oude man te zijn. Sinterklaas is een archetype. Kijk naar de serie Doctor Who. Hier schreef ik al hoe mooi zij dat oplossen, meerdere acteurs voor een rol. En sinds ik dat schreef is er ook eindelijk een vrouw als The Doctor. Dus, zwarte mensen, mensen van kleur, vrouwen, non-binaire Sint. Anything goes. Maak er een verhaal omheen. Sint =  Sint, wie het ook speelt.

Minder nadruk op de cadeautjes. Het echte cadeau is altijd het gedicht of de surprise. Als je dat goed doet is dat de aandacht die je aan de ander geeft. Milde spot mag, maar graag vooral veel liefde. En alsjeblieft een fonds voor arme gezinnen die het allemaal niet kunnen betalen. Laat echt IEDEREEN mee vieren. Gebruik juist dit feest als grote gelijkmaker in plaats van ogen-uit-steker.

Verander langzamerhand het verhaal. Maak er een verbindend verhaal van. Het hoeft daarvoor niet heel veel te veranderen, voeg vooral wat mooie elementen toe. De mooiste Sinterklaasverhalen vond ik de verhalen waarin wensen uitkwamen. Leg daar de nadruk op en kies wensen van kinderen die het echt nodig hebben.  Maak van Sinterklaas de figuur die echt iedereen ziet, juist de mensen die we vaak over het hoofd zien. En laat Sinterklaas gerust publiekelijk verontwaardigd zijn over hoe we ze nog steeds over het hoofd zien. Beetje activisme is een mooi sausje. Kijk maar eens hoe de schrijvers van Doctor Who dat doen.

Ik leer dat ik er mag zijn, om wie ik ben, niet om wat ik doe. 
En nu next level, want ik heb mijn WIA, maar die duurt anderhalf jaar. Achttien maanden om zelf voor mijn inkomen te gaan zorgen.
En dan wordt mijn plek verdienen letterlijk. Dat is nog een dingetje.
Ik kan twee dingen doen: me aanpassen en verdwijnen in een baan. Het is nu al duidelijk dat dat hem niet gaat worden.
Dus blijft de andere over: als ZZP’er mijn geld verdienen.
Ik heb mijn schrijven en mijn spreken, en hoewel ik mooie reacties krijg op wat ik schrijf en spreek, moet er wel wat gebeuren. De teller staat nu op verlies voor zowel mijn boek als mijn voorstelling. 
Ook als ZZP’er wil ik niet pleasen. Ik wil mijn kunst de wereld insturen, niet marketingtechnisch met psychologische truukjes inspelen op gecreëerde behoeften.
En dan komt er toch weer naar boven: ben ik goed genoeg?
En dat is waarom ik een basisinkomen wil. Ik geloof niet in marktwerking. Ik geloof in een wereld waarin iedereen een plek heeft, óók qua levensonderhoud, en dan niet alleen het absloluut noodzakelijke. Ik geloof dat mensen die zich geborgen weten, hun talenten vinden. Ik geloof dat ze vanuit dat uitgangspunt gaan doen wat er werkelijk toe doet.

Ik ben in therapie, en het werkt. Ik ben ook erg blij met mijn therapeut. Ik meed therapeuten omdat ik bang was dat ze me normaal wilden maken. Deze vertrouw ik, en ze beschaamt mijn vertrouwen niet. Ik mag mijn eigen excentrieke zelf zijn, ik hoef niet te leren dealen met het onrecht in de wereld. Ik leer geen cognitieve trucks om wat krom is goed te praten. Ik mag mijn pijn ervaren van mijn botsingen met de wereld.

En precies daar zit mijn sleutel, in het ervaren van die pijn, het doorleven van de pijn nu en van alle oude pijn die ik nooit eerder voelde, omdat het te groot was. Bij haar is er de veiligheid om het wel te voelen, niet erover praten, maar het voelen. Ze doet dat door te benoemen als ze ziet dat ik er voor vlucht. Dat is iets wat ik heel makkelijk doe, zonder dat ik dat zelf door heb.

Ik voel verschil. Ik leer ze los koppelen, mijn boosheid en mijn angst over de wereld, en de oude boosheid en angst die er door getriggerd worden. Ik wil nog steeds de wereld veranderen, maar dat is niet langer de voorwaarde voor mij om er te mogen zijn. Die voorwaarde was tweeledig: Ik was er van overtuigd dat ik er alleen maar ten volle kon zijn als mijn omgeving daar veilig genoeg voor was, én ik had alleen bestaansrecht als ik er voor zorgde dat die omgeving voor iedereen een veilige plek was.

Die voorwaarde koppel ik langzaam los. Ik kan steeds meer mezelf zijn, ook in woelige wateren, en ik hoef niet de wereld te redden om mijn bestaan op te eisen.

Ik leer leven met die imperfectie, ik leer het verdriet en de pijn door me heen te laten gaan als onderdeel van wie ik ben. Het is de schaduwkant van de manier waarop ik ook al het schitterende in de wereld beleef. Ik hoef geen verhalen meer te maken in mijn hoofd om alles te laten kloppen. Mijn hart mag kloppen, en dat is genoeg.

Ik blijf verhalen maken en delen, maar ze zijn geen overlevingsmechanisme meer. Ik leef, hoe dan ook, nu met alles wat er in mij trilt. Dat is veel, erg veel, en daar ben ik soms helemaal stuk van, en dat mag ook.

Ik ben niet meer bang voor mijn angst en ik voel geen pijn meer over mijn pijn. Die dubbele laag was er om ze niet echt te hoeven voelen. Echt voelen is heviger (en hoe!), maar het zet me niet langer vast.

Er komen steeds meer genderkritische columns.

Ik kan niet anders meer dan ze gelijk geven. Ze hebben me met hun wijsheid de ogen geopend. Ze kennen me beter dan ik mezelf ken. Ik heb me mee laten slepen door een rage. Ik ben geen vrouw. Ik ben een man die genoeg had van alle kritiek op mannen en dus maar besloot vrouw te worden. Ik ben een man die zo opgewonden werd van vrouwenlijven dat ik er zelf een wilde. Ik ben een homo die niet uit de kast durfde te komen en daarom voor de makkelijke weg van transitie koos. Ik ben een man die zoveel macht over vrouwen uit wil oefenen dat ik under cover vrouw werd om van binnenuit de vrouwenwereld over te nemen. Sorry, ik zie dat nu pas.

Het trieste is dat ik erbij moet zeggen dat dit satire is.

Ik heb iets de wereld in gestuurd. En ik ben zo benieuwd. Het maakte me onrustig, de afgelopen dagen. Vandaag is de rust weer terug. Ik kan loslaten. Laat het boek zijn werk doen, jij hoeft daar niet bij te zijn, zegt een stem in mijn hoofd.
Het is tijd voor een nieuw verhaal.

Dag lief mens,

Je ziet de wereld anders,
je ziet een haast onwerkelijke mooite.
En weet je wat zo jammer is?
Je bent al heel vroeg gestopt
met er over te vertellen,
omdat er geen plaats voor was.
Zo werd de mooite van de wereld
jouw moeite met de wereld.
Lieverd, het is tijd.
Help mee de sluiers te lichten.
We hoeven de wereld niet mooier te maken.
We kunnen de wereld mooier leven.
Want jouw moeite
ís de mooite
als je ermee kunt zijn.

Een voorstelling, een verhaal dat verteld wordt, heeft ook leestekens.

Dat zijn de stiltes die je laat vallen, de nadruk die je legt. Het zijn de handen die je gebruikt en de blikken die je deelt.

Ik kan die leestekens pas goed plaatsen nadat ik mijn voorstelling gespeeld heb met publiek.

Ik keek mijn boekvoorstelling terug, en nu pas weet ik waar ik het anders zou doen. Dat is een proces. Ik ga deze voorstelling vaker spelen, ik ga schrijven en schrappen. Hij is modulair. Ik weet straks ook precies welke stukken in voor welk publiek wel en niet ga gebruiken. Ik heb iets moois in handen. Wat je hieronder ziet is de ruwe diamant.

En straks staan ook alle leestekens goed.

En dan is er nog de techniek. Niet zwaar ademen, geen oorbellen die tegen de microfoon botsen. Ik heb nog heel veel te leren, en ik wens mezelf de podia om dat te doen.