Er is weer een remake van Little Women in de bioscoop. Ik zie de poster terwijl ik, voor mijn verjaardag, met mijn eigen Little Women naar de laatste aflevering van Star Wars ga. Die poster, en ook de trailer roepen een eeuwenoud sentiment op. Ergens in mijn jeugd heb ik een oudere verfilming gezien, of een serie. Ik kan me helemaal niets meer van het verhaal kan herinneren, maar de sfeer is blijvend in mijn geheugen gebrand. De vier zussen, die zo veel van elkaar houden, ondanks alle gekibbel. En hoewel ik als trotse ouder zie dat mijn vier kinderen precies zo’n zelfde relatie met elkaar hebben, doet mijn hart zeer als ik besef hoe ik dit als kind gemist heb.
Ik had twee lieve broers, ik was de middelste. Ik herinner me dat ik fijn heb gespeeld, vooral onze avonturen in het bos. Maar ik heb me ook altijd het buitenbeentje gevoeld. Jarenlang heb ik gedacht dat dat kwam vanwege mijn rol als middelste, maar nu besef ik dat de sfeer van een jongensgezin niet goed bij me paste. Vandaar dat de manier waarop de vier zussen uit Little Women met elkaar omgingen zo’n diepe indruk op me maakte.
Ik besloot het boek te gaan lezen voordat ik naar de film zou gaan. Nu ik dat uit heb, en het vergelijk met de trailers, kom ik tot de conclusie dat er een vervolg moet zijn En ja hoor, ik lees nu Good Wives. Vreselijke titel. Informatie over de schrijfster vertelt me dat ze een feministe was, en dat niet zo veel hield van deze mierzoete boeken die ze op verzoek van haar uitgever schreef. Ik ben nog geen twee hoofdstukken verder en ik zit al in de eerste moraliserende les.
Amy de jongste schildert, en krijgt van haar rijke tante een kunstopleiding. Ze wil de rijke vriendinnen van daar uitnodigen voor een picknick. Ze is doodsbang om af te gaan, ondanks dat haar vriendinnen al weten dat ze niet rijk is en haar toch accepteren. Ze vraagt haar moeder hulp om alles precies zo te regelen als het bij rijke mensen er aan toe gaat. Moeder March, Marmee zoals de dochters haar liefdevol noemen, probeert haar dochter ervan te weerhouden, maar die is zo vastberaden dat Marmee besluit om haar dochter deze les dan maar in de praktijk te laten leren. Alles gaat fout natuurlijk, en de jongste leert haar les.
Intussen huil ik heftig, want ik herken mezelf. Ik heb mijn hele leven gewerkt om alles perfect te organiseren om geaccepteerd te kunnen worden. Ik ben alleen vele malen geraffineerde dan Amy. Ik had de hints van Marmee al direct begrepen, en geweten dat ik juist niet moest proberen om alles precies te doen zoals mijn vriendinnen het gewend zijn. En toch zou ik even hard naar perfectie hebben gestreefd als Amy. Ik zou alles in een rustiek, degelijke landelijke sfeer hebben willen doen, met precies voldoende luxe om mijn vriendinnen geen kans te geven teleurgesteld te zijn. Ik zou hebben afgedwongen dat ze achteraf zouden zeggen dat het juist zo bijzonder was omdat het zo eenvoudig was, niet wetende dat die eenvoud al boven mijn budget zou zijn. Ik had er bovendien voor gezorgd dat mijn familie die rijke vriendinnen toch wel heel aardig zou hebben gevonden. En ik had nog harder gewerkt dan Amy want ik had er voor gezorgd dat niemand zou merken dat ik zo hard aan allemaal touwtjes trok.
Mijn perfectie kent zoveel dubbele lagen, ik maak fouten omdat ik weet dat perfectionistisch zijn niet goed is, ik geef mijn grenzen aan omdat ik weet dat het aangeven van grenzen als iets goeds gezien wordt, ik kleur buiten de lijntjes maar ik weet exact buiten welke lijntjes is niet mag kleuren. Ik doe zelfs mijn stinkende best om meer mezelf te zijn, me intussen afvragend welke stukjes zelf ik daar in deze situatie het best voor kan gebruiken.
Het is niet zo dat ik geen stappen heb gezet. Ik ben onmiskenbaar meer mezelf dan ik ooit was. Maar dit mechanisme is diep ingegroeid dat ik niet goed weet hoe ik het uit moet zetten.
De huilbui was omdat ik het met mijn oude ik te doen heb, die zonder het te weten zo vreselijk hard werkte om er te mogen zijn. De middelste die zich staande wist te houden. Het jongetje dat zich staande wist te houden. En helemaal niemand die het zag, en zei: “je hoeft niet meer zo hard te werken.” Nou ja, misschien een paar. Maar dat was in een periode dat ik nog zo blind was voor dit systeem, dat ik er een opdracht in zag in plaats van een uitnodiging. (En bij deze: fuck alle mensen die hun opdrachten formuleren als uitnodiging!)
En nu?
Nu probeer ik te leven zonder verhaal. En dat is de reden dat ik af en toe vreselijk diep onderuit ga, want leven zonder verhaal is het meest enge wat ik ooit gedaan heb.
Ik ben een Little Woman die nu alle lessen die ze al kent in de praktijk mag gaan leren.