Hoe het gaat

Ik ben blijnwacht, en ik wil je mee nemen in een gedachten experiment.

Stel er zij kinderen die niet lekker in hun vel zitten op school, bijvoorbeeld omdat ze zich mislukt voelen. Dat is niet zo gek. Ons schoolsysteem werkt voor heel veel kinderen niet. Nu ben ik blijnwacht op een school die er alles aan doet om dat systeem dat niet werkt zo veel mogelijk wél te laten werken. Dat doen ze echt goed. Wat helpt is dat een fantastische directeur hebben, die de leerkrachten ondesteunt in die taak.

Maar stel nu dat dat op een school niet zo goed geregeld is, bijvoorbeeld omdat er heel lang steeds een andere inval directeur is, dat er lerarentekort is waardoor de werkdruk te hoog is, dat er ook veel wisseling in leraren is. Zo’n school heeft geen ruimte en energie om kinderen echt goed te begeleiden.

Kinderen lijden daaronder. Bij sommige kinderen slaat dat naar binnen. Dat zijn de stille kinderen “waar je geen last van hebt”, maar ze dragen de pijn alleen. Bij andere kinderen slaat het naar buiten. Ze dagen de macht uit, zij worden gezien als lastig en worden gecorrigeerd, wat het alleen maar erger maakt.

Stel dat ik iemand zou zijn die alleen maar bezig is met mijn eigen glorie te vergroten. Dan zie ik een mooie kans. Ik ga aanpappen met die dwarse leerlingen. Ik vertel ze dat ik aan hun kat sta. Dat ze geweldig zijn en dat het niet hun schuld is dat ze zich zo kut voelen. (Dat laatste is trouwens nog waar ook, maar mijn volgende zet, wordt de grote leugen.) Stel nu dat ik ze zeg dat het de schuld is van de buitenlandse kinderen, kinderen van statushouders die nog niet zo goed Nederlands kunnen. Daar gaat alle aandacht heen. Laat ze eerst maar eens leren hoe het hier allemaal werk voor ze de school in komen. En dan al die aandacht voor autistische kinderen en kinderen met ADHD en dyslectische kinderen. Die mogen veel meer dan jullie! Die krijgen extra aandact, en als ze iets verkeerd doen krijgen ze een aai over hun bol in plaats van straf.

Dit verhaal valt goed, want eindelijk is er iemand die ze beter laat voelen. Ze hunkeren daar zo naar, dat veel van hen niet beseffen dat dat beter voelen ten koste gaat van anderen. Sterker nog, jezelf vergelijken met iemand die je minder waard vindt werkt op korte termijn heel goed. Maar het is een drug, het werkt maar kort en je hebt er steeds meer voor nodig. Dat is mooi, dat geeft mijn macht want ik geef het ze. Ik geef ze ook de toestemming om zich zo te voelen. Ik neem ook veel ouders mee. En erk klinkt steeds vaker dat het een rotzooi is op school en dat ik de enige ben die het goed zit. Dat is precies waar het mij om gaat. En ik doe er steeds een schepje bovenop, de mensen hebben hun dus nodig en de doses moet steeds hoger zijn. Ik krijg het voor elkaar ontevreden leraren mee te nemen, en er worden in alle medezeggenschapsraden mensen gekozen die het met mij eens zijn. Op een gegeven moment is mijn verhaal het standaard verhaal, en is iedereen die daar iets tegenin wil brengen verdacht, want ik kom op voor kinderen, en als je niet op komt voor mij gun je die kinderen niks, en ben je kwaadaardig. Het veracht maken van mensen die kritiek hebben is ook dopamine.

En zo heb ik het narratief omgedraaid. En komen er zelf voorstellen om alle kinderen die “niet op onze schoool passen” weg te sturen.