“Het lijkt wel of je een hele grote puzzel aan het leggen bent, als ik je blogs lees” schreef een vriendin.
Soms voelt dat zo. Het probleem is, ik heb een stapel met stukjes. Ik heb geen doos, geen voorbeeld en ik weet niet eens hoeveel stukjes mijn puzzel is. Ik heb geen kantjes en hoekjes, en ik heb het vermoeden dat er in die stapel stukjes zitten van veel meer puzzels.
Ik voel me soms nogal verloren met mijn gepuzzel. Ik leg mooie stukjes, maar waar horen ze bij?
Ik had donderdag mijn intake voor een diagnose traject. Ik had daar naar uitgekeken maar nu het zo ver is vraag ik me af of ik niet te hoge verwachtingen had van dat traject. Ik had gehoopt dat zij de rechte stukjes hadden, dat ze me zouden vertellen hoe groot de puzzel is, en dat ze een flink deel van de stapel zouden weghalen omdat die stukjes niet bij mijn puzzel horen.
En nu vraag ik me af of dat wel gaat gebeuren. Ik begin het vermoeden te krijgen dat ik een levenlang blijf puzzelen zonder ooit het resultaat te weten, eenvoudigweg omdat er geen resultaat is. Dat wat ik al puzzelende aan elkaar leg en er leuk uit ziet, dat is het.
En dan kom ik op een andere vriendin die me jaren geleden al zei dat het leven zo was. Dat je alleen maar hoefde te improviseren en dat het leven daardoor juist simpeler werd, nou ja, niet simpeler maar wel leuker.
Ik snapte dat. ik dacht zelfs dat het wat voor mij was.
Maar intussen heb ik stukjes van mijn puzzel gelegd en naar het plaatje gekeken. En uit dat plaatje blijkt dat ik helemaal niet zo van improviseren houd als ik dacht. Ik houd van voorspelbaar.
Ik zou je een jaar geleden voor gek hebben verklaard als je dat over mij gezegd zou hebben. Ik vind voorspelbaar dodelijk saai.
En toch houd ik van voorspelbaar. Ik ben altijd op zoek naar de intrinsieke logica van dingen en processen en mensen. En daar bouw ik een verhaal omheen, een verhaal waar ik de wereld mee kan snappen. En als dingen dan niet meer kloppen met mijn verhaal raakt ik van slag.
Wat ik wél hoop te achterhalen in dat diagnose traject is: Heeft die manier van de wereld snappen te maken met de manier waarop mijn brein werkt, of is het een aangeleerd overlevingsmechanisme? En misschien is het wel beiden. Die puzzel wil ik nog wel leggen.
En dan snap ik dat ik me met de rest van al die stukjes maar moet over geven aan het freestyle puzzelen. Ik wil dat best proberen, maar ik ben daar, anders dan ik ooit dacht, dus helemaal niet goed in.
Wat ik intuïtief nu al weet:
Die puzzel waar ik aan leg, is de puzzel waar wij allemaal mee bezig zijn. Het is een heel kleurrijk schitterend geheel dat nooit af is, en steeds in beweging is. Die puzzel heet leven en heeft geen doos, geen voorbeeld, geen kantjes of hoekjes en oneindig veel stukjes.